ค่านิยมของไทยเราในเรื่องการทำบุญ มันมาถึงขั้นที่ยอมรับในความผิดอันส่วนเป็น “บาป” ว่าเป็นความถูกต้องจนยากที่จะแก้ไข คนโดยส่วนมากจึงถูกอิทธิพลเหล่านี้ครอบงำ จนกลายเป็นจารีต ขนบธรรมเนียม ประเพณี ที่ต้องทำแบบนี้ร่วมกัน ใครทำแตกต่างจากนี้ถือว่าผิดจากสิ่งที่ยึดถือกัน แต่อย่างนี้มันถือว่า เป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องอย่างมาก !!! พระพุทธองค์ไม่ได้ห้ามพระภิกษุ ไม่ให้ใช้สอยปัจจัย 4 อันเกิดจากทรัพย์ “แต่ห้ามพระภิกษุรับเงินหรือทรัพย์นั้นโดยตรง” ด้วยตัวของพระภิกษุ หรือเก็บไว้จำเพาะภิกษุโดยตรง ไม่ได้ อันนี้เป็นโทษหรือเป็นความผิดโดยตรง ซึ่งพระภิกษุเองก็ต้องรู้พระวินัยในข้อนี้ดี ประเด็นก็คือว่า เมื่อถูกบังคับให้ทำ เราทำเกิดบาปไหม ??? อันนี้ “เกิดบาปแน่นอน” ในส่วนของบาป ในส่วนของความผิดของพระ สมมุติว่าพระมีความผิดในข้อนี้ 100 “เราจะได้เศษหนึ่งส่วนสี่” ของความผิดของพระนั้น ทีนี้ถ้าพ่อแม่บังคับ ??? การบังคับนั้น ตามหลักพระวินัยเนี่ย ถ้าเราไม่เต็มใจ ถูกบังคับด้วยการกระทำของผู้เป็นมารดาบิดา “โทษจะตกกับมารดาบิดา ทั้งหมด” ไม่ตกกับตัวเรา คือ เราไม่ได้ไปเป็นผู้มีโทษ ทีนี้การที่จะแก้ไขความเชื่อกับค่านิยมแบบนี้ มันต้องอาศัยการช่วยกัน ให้สร้างค่านิยมใหม่ สร้างความเข้าใจใหม่ สร้างหลักการที่ถูกต้องให้เกิดขึ้น เช่น [ การจัดงานศพแล้วไม่ถวายเงินได้ไหม ]…